Stilte, ik schrijf!

Soms zitten ze ertussen, van die dagen dat je drie persberichten, een blog, tientallen e-mails, een briefing en een uitnodiging moet schrijven. Vandaag is zo'n dag... Het is onderdeel van het vak en ik heb altijd al van schrijven genoten, maar als er zoveel geschreven moet worden, willen mijn vingers niet meer typen, kan mijn hoofd de woorden niet meer vinden en ben ik sneller afgeleid dan anders door collega's, binnenkomende mails en social media. Hoe zorg je ervoor dat je de kwaliteit van de teksten op zo'n dag hoog houdt? Ik ging op zoek naar een lijst met schrijftips. Op PRDaily.com kwam ik een selectie uit een uitgebreidere lijst van The Guardian tegen, met een aantal schrijftips van bekende fictieschrijvers. Eens kijken hoe die zich verhouden tot mijn PR-schrijfsels.

"Shut up and Write"
Letterlijk én figuurlijk. De tips: zet het Internet uit of blokkeer tijdelijk de websites waar je vaker tijd verspild. Nee, not gonna happen. Ik heb afleiding nodig tussen het schrijven door om met een frisse blik naar mijn teksten te kijken en beter te weten hoe ik alles wil schrijven. Daarnaast zet ik op een werkdag mijn Internet écht niet uit. Wat als nét die ene belangrijke mail binnenkomt? Voor mij is het eerder 'Shut up, I'm trying to write' - ik neem per ongeluk woorden over van collega's die op de achtergrond een gesprek voeren of van de muziek die uit de boxen naast mijn bureau komt. Ik lees steeds opnieuw de input, en scroll een keer door mijn LinkedIn om synoniemen te vinden voor woorden die ik gebruik. Of ik ga over verwante onderwerpen lezen, om op die manier meer input te vinden die enigszins aansluit op het onderwerp.

"Edit Yourself"
'Splits teksten op in paragrafen,' zegt Joyce Carol Oates, 'en kijk sympathiek maar meedogenloos naar je eigen teksten.' Ja, helder en logisch. Natuurlijk lees ik mijn eigen teksten nog eens voor een correctieronde en scherp ik ze nog eens aan. Maar er zelf alles uit halen, dat lukt niet tijdens een hele dag schrijven. Ik laat collega's daarom tegenlezen via Google Docs terwijl ik schrijf of ik stuur de eerste (eigenlijk tweede of derde) versie naar verschillende collega's voor een check. Wat voor mij het best werkt, is de eerste versie compleet maken en uitprinten en vervolgens het document verwijderen. Dan pak ik de geprinte versie erbij (wel eerst zorgen dat hij echt geprint is...), en schrijf ik dat in compleet andere woorden op. Oftewel: eerst de inhoud onder woorden brengen en de manier waarop dat is opgeschreven daarna aanscherpen. Niet zozeer bewerken dus, als wel compleet herschrijven.

"Boei jezelf en boei jouw lezer"
Met andere woorden: rechttoe, rechtaan en zorg dat ieder stuk bijdraagt, net zoals iedere seconde ertoe zou moeten doen in een film. De exacte tip van Margaret Atwood is: 'Hold the reader's attention'. Dat lijkt me zeker de bedoeling, en stap 1 is dat je het zelf interessant vindt en met plezier nogmaals leest. Stap 2? Een collega het stuk laten lezen om te kijken of het écht interessant genoeg is. Ook voor mensen die het niet hebben geschreven. Twijfel je daar zelf aan? Herschrijven! Detecteer je twijfel bij jouw collega? Herschrijven!

Nog meer tips:

• Woordenschat doet er toe! Lees veel en vooral verschillende soorten tekst: de woorden in een tijdschrift zijn anders dan die in een vakblad, en zelfs op social media kom je soms mooie synoniemen tegen. Anders heb je altijd nog de synoniemen-functie in Word of allerlei websites die daarbij helpen. Het Internet uitzetten tijdens het schrijven? Didn't think so.
• Voorlezen of laten voorlezen. Zelf sluit ik me regelmatig op in de woonkamer op kantoor om een tekst hardop voor te lezen aan mezelf. Als een zin niet makkelijk mijn mond uitkomt of ik tussendoor adem moet halen, dan is het tijd de zin nog eens onder de loep te nemen.
• Kom je er niet uit met de inleiding of de echt belangrijke boodschappen? Schrijf eerst de simpele dingen op als de verkrijgbaarheid van een product, of lees nog eens een eerdere tekst door om de juiste tone of voice te vinden.

Schrijven is leuk en als het resultaat mooi is, maakt dat het helemaal fijn. Maar het kost tijd, de ene keer meer dan de andere keer. Wat zijn jouw tips 'n' tricks om over writer's block heen te komen?