Asbestcommunicatie, waar gaat het fout?

De laatste keer dat er iets over asbest in het nieuws was, lijkt al even geleden. Maar sinds de events in Utrecht, Groningen en Twente is asbest all over the place. Er komt geen eind aan. Het meest recente voorval is de ontruiming van een appartementencomplex in Hoogvliet. Zoals de Telegraaf zegt: het asbestspook waart rond. Dat komt omdat gebouwen en huizen die zijn gebouwd in de '60, '70 en '80 er jaren, nu aan renovatie toe zijn. En daar gaat zo nu en dan blijkbaar iets dusdanig mis dat mensen hals over kop en met veel paniek hun huis uit worden gestuurd.

Maar wat is asbest nou eigenlijk? Ik zou het nog niet herkennen als het me op een zilveren bordje zou worden aangedragen. En daar ga je dus al. De informatievoorziening rondom asbest lijkt summier. Het eerste dat bij mensen opkomt is volgens mij: gevaarlijk, kankerverwekkend en het zit in oude huizen. En dan heel misschien nog: het is veilig als het heel is, zodra beschadigd ben je de Sjaak. Maar is er nog meer? Hoe gevaarlijk is het nou echt? Een online zoektocht vertelt me het volgende:

Asbest is een verzamelnaam voor een aantal in de natuur voorkomende mineralen die zijn opgebouwd uit fijne microscopisch kleine vezels. Zo fijn dat zij met het blote ook niet waar te nemen zijn. Het is een natuurlijk product.

Dat klinkt nog best oké. 'Natuurlijk' is goed, toch?

Zolang asbest in gebonden toestand verkeert is er geen gezondheidsgevaar.

Mooi, dat wist ik ook nog.

Losse asbestvezels kunnen bij inademing vastlopen in de kleine luchtwegen en longblaasjes. Hierdoor kunnen verschillende asbestziekten ontstaan die zich vaak pas tientallen jaren na blootstelling openbaren. Het is niet mogelijk om te testen of asbest in het lichaam zit. Er is dus niets aan te doen, totdat iemand klachten krijgt. Eén ingeademde vezel kan al gezondheidsschade veroorzaken.

Nieuwe informatie...

Het kan 15 jaar duren voordat je erachter komt dat je bent 'besmet' met asbest. En dan is het vaak te laat. Verklaart dit dan de zin uit de brief die woningcorporatie Mitros aan haar huurders heeft gestuurd:

"Heeft u al geboord of gezaagd in het asbest, dan hoeft u niet meteen ongerust te worden... het risico is vergelijkbaar met het nemen van één trekje van een sigaret".

Hier gaat het toch een beetje mis. Zij wéten in welk van hun 'producten' asbest is verwerkt. Zij kennen de gevaren voor de gezondheid beter dan hun 'klant' de bewoner en zij hebben dan ook de verantwoordelijkheid om naar voren te treden als betrouwbare partij om volledige en transparante informatie te bieden over de situatie en de al dan niet aanwezige gezondheidsrisico's. Misschien heerst bij hen de gedachte dat je mensen niet wijzer moet maken dan ze zijn, de kosten van sanering zijn immers torenhoog en je krijgt er niets voor terug. Of dat als mensen toch pas over meer dan 10 jaar ziek worden zij dit niet meer toeschrijven aan de woningcorporatie. Geen idee wat Mitros heeft gedacht bij deze non-communicatie. Een nieuwsitem van Actueel Nieuws Nieuwegein brengt dit mooi in beeld.

Voorkom dat je adhoc reageert op een plotselinge crisis en gooi nooit de deur dicht. In dit soort gevallen is het heel simpel, je kan voorkomen dat mensen in paniek raken door hen zo goed mogelijk te informeren over de gang van zaken. Breng de situatie in kaart. Win vertrouwen terug door eerlijk en open te communiceren over de status en laat een expert zijn mening geven over eventuele gezondheidsrisico's. Richt bijvoorbeeld een (telefonisch) spreekuur in voor vragen van de 'klant'. Wees transparant en volledig in de informatie die geeft en twijfel niet om gemaakte fouten toe te geven. Zo kan het in de toekomst alleen maar beter gaan.