Afgelopen week kwamen er twee voorbeelden voorbij in de media waarin het misging omdat het verhaal dat de geïnterviewde wilde vertellen niet overeenkwam met het verhaal van de interviewer. Of - om met mijn oude docent te spreken - er was sprake van een iets té actieve ontvanger.
Het is aan de journalistiek om geïnterviewden een beetje te ontregelen
Blog
Opinie
Bas Hakker
28-03-2024
Ergens in het begin van de week zat een voormalig CEO van Tinder, Renate Nyborg, bij Jeroen Pauw (scroll even naar maandag 25 maart en spoel vooruit naar een minuutje of 19) aan tafel en dat ging op een klassieke manier mis. Zij was na haar periode bij Tinder een nieuwe app begonnen waarbij je kan leren om echte mensen te ontmoeten. Of zoiets. Het was een beetje ingewikkeld verhaal, maar het komt erop neer dat de app jongeren helpt om een leuk gesprek te beginnen via de app. Perfecte promotie natuurlijk: een beginnende app die ze zomaar even op primetime kon pluggen…dat is niet verkeerd. Maar ja, zo’n nieuwe app is natuurlijk een beetje te karig voor zo’n plek aan tafel en dus ging het vooral over Tinder. Over dat bedrijf is namelijk een documentaire gemaakt een tijdje terug waarin iemand vertelde hoe ze is opgelicht. In die tijd was de vrouw aan tafel net begonnen als CEO dus dat werd al snel het voornaamste onderwerp. Jullie raden het al: daar zei ze niet zoveel over want ze wilde snel naar de nieuwe app en Pauw niet…Gedoe.
2. Een echt gesprek is leuker
De leukste interviews lijken op een goed gesprek tussen mensen en als het een eenzijdig verhaal is dan kijkt of leest dat stukken minder makkelijk weg. Als die mevrouw met haar nieuwe app alleen maar kan vertellen hoe briljant dat is dan zit je naar een monoloog te kijken. Ik ben vaak naar van die congresdagen geweest en vaak zit je na een minuut of tien al met je hoofd te knikken.
3. We vergeten zelf na te denken
Je zou voor de aardigheid eens een minuut of 15 naar een verhaal van Poetin moeten kijken, dat is niet te doen. Er komen namelijk als vanzelf allerlei vragen in je hoofd als hij iets raars zegt en dan komt daar geen vraag over. Daarom is het veel leuker en ook belangrijk dat een interviewer - namens de kijker - vragen stelt.
Diezelfde dag schoof oud-voetballer Clarence Seedorf aan bij voetbaltalkshow Veronica Offside. Hij had een verhaal over een of andere benefietwedstrijd en daar wilde hij graag iets over kwijt. Maar ja, presentator Wilfred Genee had andere plannen. Die wilde van alles weten over Seedorfs matige relatie met oude coaches en ook wat hij van het matige presteren van voetballer Xavi Simons vond die ook goed speelt bij zijn club en minder bij Oranje. Seedorf liet duidelijk weten dat hij daar geen zin in had, het mocht alleen over die wedstrijd gaan. Ook gedoe dus.
Frames
Ergens gaat dat mis natuurlijk en Jos zegt ongetwijfeld iets over het perspectief van de gast, maar ik wil iets vertellen over de kant van de journalist. Weten jullie nog dat het twee weken geleden in de nieuwsbrief en podcast over frames ging? Dat vond ik allemaal mooi uitgelegd, maar ik vind daar ook een slecht ontwikkeling in zitten op mediagebied. Steeds meer geïnterviewden - of het nu om politici, bedrijven of specialisten gaat - maken immers gebruik van die wetmatigheden waarbij je de werkelijkheid in hapklare brokken moet opdienen. Zij nemen dan een duidelijke boodschap mee naar een gesprek en blijven maar focussen op dat ene verhaal en willen alleen daarover praten.
Toevallig was mijn oudste zoon van de week bezig met het oefenen van zijn samenvatting voor Nederlands. Hij had daarvoor een hele goede oefentekst, het was een sterke essay van Rob Wijnberg van De Correspondent. Hierin staat het - bij jullie vast bekende - pleidooi tegen de versimpeling van alles. Politici, media en dus ook wij mensen reduceren ingewikkelde kwesties vandaag de dag steeds meer tot simpele frames en daardoor missen we steeds vaker de finesse. Het is het bestaansrecht van De Correspondent waar ze nog de tijd nemen om iets uit te leggen en ook een prima argument om als journalistiek, ook in interviews, niet teveel mee te bewegen met het – lelijk woord alarm – narratief dat de geïnterviewde graag lanceert. Waarom is dat belangrijk?
1. We missen geen informatie
Het is natuurlijk jouw taak als journalist om het verhaal van de gast of geïnterviewde alleen als basis te nemen om door te vragen. Dus je kan wel aankomen met een bepaald statement, maar dan leg je dat natuurlijk vooral in je eigen voordeel uit als gast. De presentator trekt het wat breder: wat zijn de gevolgen van de keuze? Seedorf wilde iets vertellen over de bijeenkomst van spelers, maar hij wilde niet dieper ingaan op het thema racisme dat nu juist precies de inzet was van het bij elkaar komen van die spelers.
Ergens gaat dat mis natuurlijk en Jos zegt ongetwijfeld iets over het perspectief van de gast, maar ik wil iets vertellen over de kant van de journalist. Weten jullie nog dat het twee weken geleden in de nieuwsbrief en podcast over frames ging? Dat vond ik allemaal mooi uitgelegd, maar ik vind daar ook een slecht ontwikkeling in zitten op mediagebied. Steeds meer geïnterviewden - of het nu om politici, bedrijven of specialisten gaat - maken immers gebruik van die wetmatigheden waarbij je de werkelijkheid in hapklare brokken moet opdienen. Zij nemen dan een duidelijke boodschap mee naar een gesprek en blijven maar focussen op dat ene verhaal en willen alleen daarover praten.
Toevallig was mijn oudste zoon van de week bezig met het oefenen van zijn samenvatting voor Nederlands. Hij had daarvoor een hele goede oefentekst, het was een sterke essay van Rob Wijnberg van De Correspondent. Hierin staat het - bij jullie vast bekende - pleidooi tegen de versimpeling van alles. Politici, media en dus ook wij mensen reduceren ingewikkelde kwesties vandaag de dag steeds meer tot simpele frames en daardoor missen we steeds vaker de finesse. Het is het bestaansrecht van De Correspondent waar ze nog de tijd nemen om iets uit te leggen en ook een prima argument om als journalistiek, ook in interviews, niet teveel mee te bewegen met het – lelijk woord alarm – narratief dat de geïnterviewde graag lanceert. Waarom is dat belangrijk?
1. We missen geen informatie
Het is natuurlijk jouw taak als journalist om het verhaal van de gast of geïnterviewde alleen als basis te nemen om door te vragen. Dus je kan wel aankomen met een bepaald statement, maar dan leg je dat natuurlijk vooral in je eigen voordeel uit als gast. De presentator trekt het wat breder: wat zijn de gevolgen van de keuze? Seedorf wilde iets vertellen over de bijeenkomst van spelers, maar hij wilde niet dieper ingaan op het thema racisme dat nu juist precies de inzet was van het bij elkaar komen van die spelers.
2. Een echt gesprek is leuker
De leukste interviews lijken op een goed gesprek tussen mensen en als het een eenzijdig verhaal is dan kijkt of leest dat stukken minder makkelijk weg. Als die mevrouw met haar nieuwe app alleen maar kan vertellen hoe briljant dat is dan zit je naar een monoloog te kijken. Ik ben vaak naar van die congresdagen geweest en vaak zit je na een minuut of tien al met je hoofd te knikken.
3. We vergeten zelf na te denken
Je zou voor de aardigheid eens een minuut of 15 naar een verhaal van Poetin moeten kijken, dat is niet te doen. Er komen namelijk als vanzelf allerlei vragen in je hoofd als hij iets raars zegt en dan komt daar geen vraag over. Daarom is het veel leuker en ook belangrijk dat een interviewer - namens de kijker - vragen stelt.
Conclusie
Goed verhaal hoor van die frames, maar als vragensteller moet je daar toch een beetje tegen vechten. Je kan best wat afspraken maken vooraf, maar ook weer niet teveel. Ik zou ook aan de geïnterviewde adviseren om niet zo star te denken want er is echt niet naar te kijken als je alleen maar in simpele statements praat. Neem rustig wat punten in je hoofd, maar vergeet niet aan het belang van de journalist te denken die gewoon een leuk, leerzaam en diepgravend verhaal voor de mensen wil.
Goed verhaal hoor van die frames, maar als vragensteller moet je daar toch een beetje tegen vechten. Je kan best wat afspraken maken vooraf, maar ook weer niet teveel. Ik zou ook aan de geïnterviewde adviseren om niet zo star te denken want er is echt niet naar te kijken als je alleen maar in simpele statements praat. Neem rustig wat punten in je hoofd, maar vergeet niet aan het belang van de journalist te denken die gewoon een leuk, leerzaam en diepgravend verhaal voor de mensen wil.
Verleg je grenzen!
schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief!