Wat is je taak als communicatieprofessional?

Blog
Opinie
Jos Govaart
23-11-2023
Veel communicatieprofessionals vinden dat ze een ‘seat at the table’ moeten hebben. Te vaak worden zij, vinden zijzelf, uitgenodigd om gemaakt beleid te communiceren. Dus het stukkie aan het eind te zijn. En dat is veel te laat, vinden die communicatieprofessionals. ‘Hadden ze ons nu veel eerder aangehaakt, dan was het allemaal niet misgegaan’. Ook zo’n kreet die je vaak hoort. Maar mensen zijn natuurlijk niet gek. Vroeger op school werd je ook uitgenodigd voor kinderfeestjes omdat mensen je leuk vonden. Bij het poten tijdens het voetballen, werd je uitgekozen omdat je goed kon verdedigen, drie mannetjes voorbijliep, of scoorde aan de lopende band. Kortom: je toegevoegde waarde voor anderen was heel duidelijk. En daar zit natuurlijk de crux, weet als communicatieprofessional je toegevoegde waarde duidelijk te maken op de plekken waar je dat graag wil.
Communicatie is van iedereen, tenzij er iets verkeerd gaat
Communicatie is best een vreemd vakgebied. Iedereen communiceert en daarmee is communicatie van iedereen binnen en buiten een organisatie. Tenzij er iets misgaat. Dan is communicatie van bijna niemand en wordt er naar het leiderschap en de afdeling communicatie gekeken. Daarom is het zo belangrijk dat je bediscussieert wat die rol van de communicatieprofessional is. Als je de wereld heel simpel maakt dan heeft communicatie een interne en een externe component. Intern zou je kunnen samenvatten met de vraag: "Hoe communiceren wij onderling met elkaar?”. Bij externe communicatie is de cruciale vraag: ‘Hoe treden wij de buitenwereld tegemoet?”. Die twee vragen leveren waardevolle inhoudelijke discussies op over je visie op de communicatiediscipline, maar geven nog onvoldoende antwoord op de vraag waar jij als communicatieprofessional – of afdeling nou van bent.
 
Accountability. We willen niet, maar moeten wel
Accountability. Het niet echt een favoriet woord van communicatieprofessionals die opereren in een multi-stakeholderveld. Waar begin je? je begint bij het meest basale maar ook het stuk dat het vaakst vergeten wordt. Want waar ben jij als communicatieprofessional nu precies van? Waar voel je je als communicatieprofessional nu precies verantwoordelijk voor? Dit gesprek wordt heel vaak overgeslagen, en dat is bijzonder vreemd voor een vakgebied dat soms van iedereen is. De ene communicado is bezig met mediarelaties, de ander met strategisch advies, de ander produceert middelen. Het is nogal wat. En als je niet duidelijk maakt wat precies jouw bijdrage is dan ligt het risico op ontevredenheid op de loer.
 
Prestatieve accountability
Als duidelijk is waar je van bent, dan kun je kijken wat daarvan te meten valt. Wat kun je vatten in cijfers? Wat kun je vatten in inzichten? Spreek af wat je daarvan echt wezenlijk vindt. Want als je daar zelf niet over nadenkt, dan loop je het risico slachtoffer te worden van metrics die het vakgebied je bieden en zijn resultaatmetingen vaak achteruitkijkspiegelmetingen. Er zijn nogal wat dingen te weten. Zeker als je actief bent in een multi-stakeholderveld. Ben je verantwoordelijk voor publiciteit? Voor mediarelaties, voor de reputatie van de organisatie? Voor de betrokkenheid van medewerkers? Het kan van alles zijn en de keuze in meetmethodieken is reuze. Maar pas als jij de eerste discussie over je taakopvatting hebt gevoerd, kun je hier logische keuzes maken.
 
Communicatief geweten
Naast de professionele accountability (weer ben je van?) en de  prestatieve accountability (welke resultaten meten we?), kun je terugkomen op de twee inhoudelijke kernvragen over interne en externe communicatie. Hoe communiceren we met elkaar en hoe treden we de buitenwereld tegemoet. Welke taal gebruiken wij? Waarover communiceren wij open? Wanneer niet? Wie voeren het woord, met welke taal doen we dat. Ik noem het maar het communicatief geweten van een organisatie. Dat is iets waar je niet alleen jezelf, maar ook een ander aan kunt houden.
 
Geef jezelf dus drie instrumenten
Samengevat. Doe jezelf een lol. En maak allereerst duidelijk waar je van bent, vervolgens wat je van plan bent op te leveren en hoe je daar het effect daarvan wil meten. En niet alleen in cijfers, maar ook zeker een laag dieper. Welke inzichten leer je daar nu uit? Maar vergeet vooral het geweten van de organisatie niet. Als iedereen erkent dat communicatie een kerncompetentie van de organisatie is, claim dat dan ook. Dan heb je vanzelf iets te melden aan tafel.

Verleg je grenzen!

schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief!
Schrijf je nu in voor
onze nieuwsbrief