Zichtbaarheid van CEO’s in de media: een plicht die te lang is verwaarloosd

Blog
Opinie
Jos Govaart
24-10-2024
Je zou denken dat in een tijd waarin de roep om transparantie steeds harder klinkt, CEO’s voorop zouden lopen om zich in het publieke debat te mengen. Toch zien we keer op keer dat deze topmannen en -vrouwen het mediacircuit vermijden als de pest. Het is niet voor niets dat talkshowtafels gevuld zijn met dezelfde vaste gasten die graag hun mening spuien over alles wat los en vast zit, terwijl CEO’s, op een enkele uitzondering na, angstvallig buiten beeld blijven. Je kunt het ze bijna niet kwalijk nemen: de talkshowtafel is tegenwoordig geen plek meer voor inhoud, maar een soort mediakroeg waar je uitgelachen kan worden door Gerard Joling zonder dat er een inhoudelijke vraag wordt gesteld.
Spannende TV
In plaats van de dialoog die we zo hard nodig hebben, gaat het in die ‘kroegen’ om het zo stevig mogelijk bevragen omdat dat spannende TV oplevert en niet per se een goed gesprek dat de maatschappij dient. En daarom hebben veel CEO’s er weinig trek in om als aangeschoten wild aan zo’n tafel te gaan zitten. Waar zou je als verantwoordelijke voor een bedrijf met miljoenen klanten en werknemers überhaupt nog een zinnig woord kunnen toevoegen als de hele setting is ingericht om je het zuur te maken? Het gevolg: we horen de belangrijkste mensen in onze samenleving – degenen die daadwerkelijk beslissingen nemen met grote impact – zelden of nooit. Dat is een gemiste kans, en eerlijk gezegd ook een enorme tekortkoming van zowel CEO’s zelf als de media.

Angst voor afrekening
CEO’s trekken zich liever terug in hun eigen organisaties, weg van de camera’s en de publieke opinie. Waarom? Omdat ze doodsbang zijn voor de afrekening. Want laten we eerlijk zijn, in een tijd waarin elke uitspraak op een goudschaaltje wordt gelegd, is het risico groot. Eén verkeerde opmerking en je bedrijf wordt meteen op de brandstapel gegooid door de media en de boze X-menigte. Maar die angst is een slechte raadgever. Door zich afzijdig te houden, verliezen CEO’s de grip op hun eigen verhaal. En in een wereld waar het vertrouwen in grote bedrijven al tanende is, is dat het slechtste wat ze kunnen doen.

Het gebrek aan leiderschap
Maar laten we ook eerlijk zijn: het feit dat CEO’s liever achter de schermen blijven, zegt veel over een gebrek aan écht leiderschap. Een CEO die zichzelf niet publiekelijk durft uit te spreken, laat niet alleen zijn bedrijf, maar ook de samenleving in de steek. We verwachten van onze politici dat ze voortdurend verantwoording afleggen, maar waarom gelden diezelfde regels niet voor CEO’s? Bedrijven hebben net zo veel invloed op ons dagelijks leven als de overheid, misschien zelfs wel meer, en toch laten we hun leiders wegkomen met een paar lauwe persberichten en wat intern gerichte LinkedIn-posts.De invloed die CEO’s hebben, gaat veel verder dan bedrijfsresultaten of aandeelhouderswaarde. Hun beslissingen raken ons allemaal: van het milieu tot aan de arbeidsomstandigheden, van technologische ontwikkelingen tot sociale verantwoordelijkheid. Als zij zich niet publiekelijk mengen in het debat over deze kwesties, wie dan wel? Wat we nodig hebben, zijn CEO’s die durven op te staan en te vertellen waar ze voor staan. Die het gesprek aangaan met de samenleving, ook als dat ongemakkelijk is. Die hun visie delen, niet alleen in jubelende jaarverslagen, maar juist in kritische gesprekken met het publiek.

De verantwoordelijkheid van de media
De media spelen hierin een cruciale rol, en eerlijk is eerlijk: ze laten het net zo hard afweten. In plaats van de CEO uit te nodigen voor een gesprek dat werkelijk ergens over gaat, zetten ze liever de zoveelste opiniemaker aan tafel die niets te verliezen heeft. Er wordt gesmeten met oneliners en soundbites, maar de vragen die er écht toe doen, worden zelden gesteld. Waarom nodigen we CEO’s alleen uit als er een schandaal is? Waarom vragen we ze niet naar hun visie op belangrijke maatschappelijke thema’s, zoals duurzaamheid, technologische ontwikkelingen of sociale ongelijkheid? Dat dat niet gebeurt is niet alleen lui, het is gevaarlijk. Want zo houden we CEO’s buiten de arena, terwijl zij juist de spelers zijn die invloed hebben op de regels van het spel.

Zichtbaarheid als morele plicht
Het wordt tijd dat CEO’s zichzelf en hun positie serieuzer nemen. Zichtbaar zijn in de media is geen keuze, het is een morele plicht. Niet alleen naar hun eigen medewerkers of aandeelhouders toe, maar naar de samenleving als geheel. Zolang zij zich blijven verbergen, laten ze ruimte voor speculatie, wantrouwen en – nog erger – irrelevantie. Een CEO die niet zichtbaar is, laat een vacuüm achter dat vroeg of laat wordt opgevuld door critici of concurrenten.

Vooral van CEO’s van beursgenoteerde bedrijven, waar de beloningspakketten in de afgelopen jaren enorm zijn gegroeid, mag je verwachten dat ze de verantwoordelijkheid nemen om zich te mengen in het publieke debat. Want met die hogere beloning komt ook een grotere verantwoordelijkheid. Niet alleen naar de aandeelhouders toe, maar ook naar de maatschappij.

Extern en intern: communicatie als kompas

Zichtbaarheid in de media dient ook een intern doel. CEO’s die zich duidelijk uitspreken over de koers van het bedrijf in de publieke arena, geven ook richting aan hun interne organisatie. Medewerkers kijken op naar hun leiders, en de manier waarop zij zich uitspreken in de media kan een belangrijke rol spelen in het vormgeven van de cultuur en de missie binnen het bedrijf. Door consistent te zijn in hun externe communicatie, kunnen CEO’s hun eigen mensen inspireren, motiveren en duidelijk maken waar het bedrijf voor staat.De samenleving vraagt om transparantie en leiderschap, en dat geldt zeker voor de CEO’s van vandaag. Ze moeten het lef hebben om naar buiten te treden, om hun verhaal te vertellen, om fouten toe te geven en om een visie te delen die verder gaat dan de kwartaalcijfers. Dat is niet alleen goed voor hun eigen bedrijf, het is essentieel voor een gezonde, transparante samenleving.

Dus CEO’s, stap uit die schaduw. De kroegen waarin je uitgenodigd wordt, zijn misschien niet altijd vriendelijk, maar dat is geen excuus om weg te blijven. Het publieke debat heeft jullie nodig – met al je imperfecties, twijfels en visies. Want alleen zo kunnen we met elkaar de gesprekken voeren die er echt toe doen.

Verleg je grenzen!

schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief!
Schrijf je nu in voor
onze nieuwsbrief